چگونه کودکانی کتاب‌خوان تربیت کنیم؟

یکی از کتاب‌های پرفروش سال گذشته در سایت‌های آنلاین کتابفروشی کتابی نوشته پاملا پاول دبیر سرویس نقد کتاب روزنامه نیویورک تایمز همراه ماریا روسو ویراستار کتاب‌های کودکان در انتشارات معتبر آمریکایی بود. این کتاب در سال 2017 منتشر شد ولی هنوز هم از فروش خوبی در آمازون و دیگر کتابفروشی‌ها برخوردار است. این کتاب با عنوان «چطور یک خواننده بسازیم» درباره روش‌های مختلف علاقمند کردن کودکان به کتابخوانی بحث کرده است.

ماریا روسو خودش صاحب سه فرزند است و اعتقاد دارد هر کسی که بخواهد فرزندان خود را به کتابخوانی علاقمند کند باید مراحلی را گام به گام اجرا کند. بخش‌هایی از این گام‌ها به نقل از کتاب آورده شده است:

1- قبل از همه خودتان کتاب‌ بخوانید: قبل از کتابخوان کردن هر کسی بهتر است خودتان به کتاب خواندن علاقه نشان دهید. کودکان بسیار باهوش هستند. آن‌ها توصیه‌های واقعی را از راهکارهای بیهوده تشخیص می‌دهند.

2- در همه اتاق‌های خانه کتاب داشته باشید: برای کتاب خوان کردن کودکان دکوراسیون خانه را فراموش کنید و به جای آن از کتاب‌ها برای تزیین استفاده کنید. وقتی کتاب در همه جای خانه وجود داشته باشد اولین مزیت آن تماس فیزیکی کودکان با کتاب است. وقتی کودکان بدون واسطه به کتاب‌ها دسترسی داشته باشند، زمینه لازم برای علاقمندی آنها به کتاب فراهم می‌شود.

3- کتاب‌های اختصاصی برای کودکان تهیه کنید: کتاب اختصاصی برای کودکان یعنی کتابی که مال آن‌ها باشد و هیچ کسی حق استفاده از آن را نداشته باشد. به عبارتی به کودکان احساس مالکیت کتاب‌ها را بدهید و آن‌ها را با همین حس به کتاب نزدیک کنید. وقتی ببینند در قفسه کتاب چیزی دارند که برای  خودشان است به کتاب نزدیک می‌شوند چون کودکان اساساً عاشق جمع‌آوری اشیای متعلق به خودشان است.

4- از کتاب‌های مصور شروع کنید: برای نوزدان و کودکان کم سن و سال از کتاب‌های مصور شروع کنید.کودکان با تصاویر سریع ارتباط برقرار می‌کنند و این ارتباط به تدریج به کتاب‌های دیگر سرایت می‌کند. تصاویر و رنگ‌های موجود در کتاب‌ها از نظر روان شناسان نخستین نقطه کانون توجه آن‌ها به کتاب است.

5- شما به خواندن ادامه دهید: بسیاری از کارشناسان پرورشی کودکان و همچنین روانشناسان بارها این موضوع را در مقالات خود ثابت کرده‌اند که خواندن کتاب برای کودکان نوپا مفید است. شاید بارها دیده باشید که در هنگام کتاب خواندن حواس کودکان ممکن است به چیزهای دیگر معطوف باشد ولی شما همچنان به کتاب خواندن ادامه دهید چون آن‌ها تمام کلمات را در ذهن خوب ثبت می‌کنند.

6- از کتاب تکراری خسته نشوید: بسیاری از کودکان دوست دارند بارها یک کتاب محبوبشان برایشان خوانده شود. از این مسئله خسته نشوید. خواندن کتاب‌های تکراری به این معنا نیست که آنها به یک کتاب عادت کرده‌اند بلکه در هر بار خواندن یک کتاب تکراری تجربیات متفاوتی کسب می‌کنند. تحقیقات روانشناسان این مسئله را ثابت کرده است که کودکان از لحن‌های متفاوت یک داستان تکراری تجربیات بسیاری کسب می‌کنند.

7- ساعت خواب مهم است ولی ساعات دیگر مهم‌تر است: یکی از ساعات مهم برای کتاب خواندن برای کودکان ساعات انتهایی شب و به عبارتی ساعت خواب آن‌هاست ولی نباید ساعات دیگر روز را فراموش کنید. اگر کودکان عادت کنند که کتاب خواندن فقط در ساعت قبل از خواب اتفاق می‌افتد نباید انتظار داشته باشید که در اوقات دیگر کتاب بخواند.