چرا «دروازۀ خورشید» الیاس خوری فرق دارد؟

چرا «دروازۀ خورشید» الیاس خوری فرق دارد؟

برای مردم آمریکا، رمان‌های عربی در حاشیه باقی مانده‌اند. کتاب‌های غیرداستانی متعلق به دنیای عرب ممکن است مورد توجه باشند، اما علاقه به ادبیات عرب حتی بعد از اینکه «نجیب محفوظ» در سال 1988 جایزه نوبل را از آن خود کرد، چندان از رمان‌های علاء‌الدین و سندباد فاصله نگرفته است. 

به نقل از نیویورک‌تایمز، «الیاس خوری»، یکی از رمان‌نویس‌های برجسته معاصر عرب است که مورد توجه مخاطبان غربی قرارگرفته است. وی هم‌چنین یکی از معدود نویسندگانی است که از چشم‌انداز یک انسان بیرونی درباره تجارب مردم فلسطین می‌نویسد. الیاس خوری در سال 1948 یعنی زمان شروع اشغال رژیم صهیونیستی از یک پدر و مادر مسیحی در بیروت متولد شد. او برای درک وقایعی که در سرزمین‌های اشغالی به وقوع می‌پیوست بسیار جوان بود، چرا که برخلاف رمان‌نویس‌های فلسطینی هم‌چون امیل حبیبی و قسان کانافنی که بسیار زودتر از این واقعه متولد شدند،‌ خوری نمی‌توانست بر خاطرات خود اکتفا کند. وی برای نوشتن این رمان مدت زمان‌ زیادی را در اردوگاه‌ها گذراند و با پناهندگان فلسطینی به گفت‌وگو پرداخت.

کتاب «دروازه خورشید» شماری از داستان‌های گوناگون را از زبان مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها، قابله‌ها و بچه‌ها، همسران و معشوق‌ها، خوش‌شانس‌ها و کم‌شانس‌ها، دیوانه‌ها و امیدواران روایت کرده است. خوری برای نوشتن این کتاب از سیستمی استفاده کرده که بر عکس کتاب «هزار و یک شب» است. روزنامه نیویورک تایمز در ادامه نوشت: بین نوامبر سال 1947 و اکتبر 1950 تعداد 700 هزار فلسطینی با اشغال فلسطین یا فرار کرده یا مجبور به ترک فلسطین شدند. مشکل پناهندگان در بیش از پنج دهه جنگ، تروریسم و مذاکرات شکست خورده صلح، مرکز توجه بوده است. اما راوی خوری، محرومیت مردم فلسطین و ظلم رژیم صهیونیستی را کشف کرده‌ است.

کتاب «دروازه خورشید» رمانی خبری از افسردگی و اتهام نیست. این کتاب برای مثال شامل داستانی از یک زن دیوانه است که به جمع‌آوری استخوان شهرت دارد، اما در حقیقت در جست‌وجوی کاسنی وحشی است. خوری با توانایی خاصی صحنه‌های کوتاه و فراموش نشدنی را در کنار یکدیگر قرار داده است، اما با این وجود جای حوادث تاریخی در آن خالی نیست؛ چراکه وی این حوادث را در گفت‌وگوی میان شخصیت‌هایش جای داده است. تاکنون داستان‌های پرقدرت زیادی درباره فلسطین و از سوی فلسطینیان نوشته شده است، اما عده‌ی معدودی از آنها به افسانه‌ها، قصه‌ها و شایعه‌های مردم فلسطین و اسرائیلی‌ها به طور توام پرداخته‌اند. کتاب «‌دروازه خورشید» رمانی غنی و حقیقی و یک شاهکار برجسته است.

منبع: isna

چرا «دروازۀ خورشید» الیاس خوری فرق دارد؟