دربارۀ ویل کاپی و چنین کنند بزرگان با ترجمۀ نجف دریابندری

این مترجم و پژوهشگر در یادداشتی نوشته است:

«عنصری، ملک‌الشعرای دربار سلطان محمود غزنوی سرود: چنین کنند بزرگان چو کرد باید کار. قرن‌ها بعد، این گفته عنصری مورد استفاده فوق‌العاده جالبی پیدا کرد.

«ویل کاپی»  (۱۹۴۹-۱۸۸۴) نویسنده، ویراستار و طنزپرداز آمریکایی ۲۳ اوت ۱۸۸۴ در ایندیانا متولد شد. در دانشگاه شیکاگو به تحصیل پرداخت و فوق لیسانس ادبیات انگلیسی گرفت. ویل کاپی در طول عمرش بیش از چهارهزار رمان را برای بررسی و ارائه‌ نظر خواند. همواره بیش از بیست و پنج کتاب باز در اطراف خود داشت و تا در مورد موضوعی کاملاً نمی‌خواند یک کلمه نمی‌نوشت. برای هر کار فیش تهیه می‌کرد. نوشته‌های او روی کارت است. بعدها فیش‌هایش به دست دوستانش تنظیم و چاپ شد.

یکی از معروف‌ترین کارهای طنز او The Decline and Fall of Practically Everybody (سراشیبی و سقوط تقریبا همه) است. این کتاب به دست مترجم برجسته، نجف دریابندری با نام «چنین کنند بزرگان» به فارسی ترجمه شد. این ترجمه به قدری در زبان فارسی خوش نشسته که مردم فکر کردند این کتاب تألیف خود نجف دریابندری است که برای فرار از سانسور زمان شاه آن را ترجمه خوانده. علت اصلی این فکر ناشناس بودن کتاب ویل کاپی در سرزمین‌های غیرانگلیسی‌زبان بود. خود من هر چه سعی می‌کردم انگلیسی کتابی را که «چنین کنند بزرگان» بتواند ترجمه‌اش باشد پیدا کنم نمی‌توانستم. نجف دریابندری بارها مورد سوال واقع شد تا آن‌که در حاشیه‌ مصاحبه‌ مهمی که همراه همکاران مجله‌ آدینه با نجف در منزل من انجام شد از او مستقیما در مورد کتاب چنین کنند بزرگان پرسیدم که گفت این کتاب نوشته‌ نویسنده‌ آمریکایی ویل کاپی است و آدرس و مشخصات کتاب و نام اصلی آن را بیان کرد. این همان مصاحبه‌ای است که در آن مصاحبه‌شونده صادق هدایت را دکادان (رو به زوال، رو به انحطاط = Decadent) خواند. ویل کاپی نهایتاً دچار افسردگی شدید شد و ۱۹ سپتامبر ۱۹۴۹ در ۶۵ سالگی با مصرف بیش از اندازه‌ داروهای خواب‌آور در نیویورک خودکشی کرد.

منبع: ایسنا

مطالب بیشتر

1. نظر دریابندری دربارۀ مطرح‌ترین شاعران معاصر

2. دریابندری: نسل مترجمان دارد ور می‌افتد

3. نجف دریابندری از نگاه مجتبی مینوی

4. دریابندری به سه روایت

5. دریابندری، هزار خاطرۀ شیرین یک خاطرۀ تلخ

دربارۀ ویل کاپی و چنین کنند بزرگان با ترجمۀ نجف دریابندری