طبیعت
کرونا انتقام طبیعت از انسان
کرونا انتقام طبیعت از انسان
بشر در قرن بیستم بی محابا، جسور و مغرور از قدرت دانش و فناوری و صنعت خویش دچار سرکشی شد و با بی رحمی تمام به جان طبیعت افتاد و به انسان و حیوان و گیاه و جماد رحم نکرد و هر چه توانست از طبیعت بهره کشی کرد.
تولید و استفاده بی رویه از محصولات فرآوری شده، تراریخته و مواد نگهدارنده – تهی کردن منابع انرژی، معدنی، آلی و کانی – تهی کردن گنجینه آبهای ارزشمند فسیلی و زیرزمینی – سرازیر کردن زباله و ضایعات و پسماندها به رودها و دریاها و اقیانوسها – تولید انبوه گازهای گلخانهای و مواد سمی که با طبیعت سازگاری نداشت – تعدی به حریم طبیعت و از میان بردن مراتع و جنگلها و پوشش گیاهی و تهی کردن خاکهای حاصلخیز و ذخایر ژنتیکی – دخالت در چرخه زیست بوم طبیعی با سدسازی بی رویه و مهار آبهای جاری – کشتن و خوردن و سوءاستفاده زینتی و غذایی از جانوران نادر و نایاب و حتی خزندگان و حشرات چندش آور – جنگ و خونریزی و استفاده از سلاحهای نامتعارف شیمیایی، میکروبی و هستهای و نتیجه این سرکشی:
کرونا انتقام طبیعت از انسان
– آسیب رساندن به لایه ازون، آب شدن یخچالهای طبیعی قطبین و زیر آب رفتن سرزمینهای پست و تغییرات اقلیمی پرسرعت – سیلها و طوفانهای بزرگ و خانمان برانداز – گرد و غبار و آلودگیهای کشنده و غیرقابل کنترل – معلولیتهای ژنتیکی و بیماریهای لاعلاج و عجیب و غریب در دوره شکوفایی و پیشرفت دانش پزشکی – وحشت و هراس دائم از بیماریها و بلایای طبیعی و سرنوشت نامعلوم و محتوم تنها برخی از عواقب این سرکشی مغرورانه است.
در اواخر قرن گذشته میلادی پیشبینی میشد که روزی طبیعت، این مادر نجیب و آرام این سرکشیهای بی نهایت بشر نسبت به خودش را پاسخ دهد. بشر سرکش و مغرور با رفتار نامعقول و نامتعارف خویش در طی دو سده در برابر طبیعت دیرینه ایستاد و عجولانه طبیعت را رو به نابودی برد و فقط به سود خود اندیشید و حالا مام طبیعت سر صبر انتقام میگیرد و بشر مغرور را تنبیه میکند. گاه تنبیه طبیعت بتدریج و آنقدر بطئی است که بشر با آنکه رو به هلاکت میرود چندان متوجه نمیشود.
آلودگی هوای خودساخته، تصادف و حادثه و مرگ و میر با وسایل و محصولاتی که بی دقت و بی کیفیت ساخته شدهاند، بیماریهای لاعلاج و بی مبالاتی و افراط و تفریط او را به هلاکت میاندازد و بشر درک عمیقی از این فاجعه ندارد و طبیعت گاه چنان شتابان انتقام میگیرد که بشر سرکش به التماس و تضرع و دعا میافتد. جنون گاوی و سارس و ابولا و ایدز و کروناویروس نه اولین نشانه انتقام طبیعت است و نه آخرین آن بلکه این چرخه طبیعی بازگشت رفتار بشر شرور به خویشتن است و بشر قرن بیست و یکمی با همه پیشرفتها و توسعه طلبیها باید منتظر حوادث عجیب و غریب دیگری ناشی از عواقب عملکرد خویش در زمین و هوا و دریا و فضا باشد.
سوء استفاده از طبیعت و بی احترامی به آفریدگان به تدریج گریبان بشر متمدن و متکبر را خواهد گرفت و کرونا ویروس تنها یکی از سادهترین عواقب کارهای بشر افسارگسیخته و مغرور امروزی است که هم با خودش ناسازگار است و هم با طبیعت. وقتی تکنیک و فناوری از اخلاق پیشی میگیرد و با خودخواهی و غرور و سرکشی عجین میشود عواقب آن دیر یا زود گریبان بشر را خواهد گرفت و او را در سراشیبی سقوط و انحطاط قرار خواهد داد. شاید بهترین تعبیر برای این چرخه همان اثر پروانهای مشهور باشد که معتقد است تغییری کوچک در یک سیستم آشوبناک چون جو سیاره زمین میتواند باعث تغییرات شدید در آینده شود و مثلاً بال زدن پروانهای در کوبا طوفانی در ساحل آریزونا ایجاد کند.
باید با طبیعت و همه اجزای آن، از خاک و نبات و جماد و حیوان و انسان مهربان و عطوف و سازگار بود. به اندازه از آن بهره گرفت و به بازسازی و بازپروری آن کمک کرد. طبیعت، من و شما، خوبان و بدان، راست و چپ، اصلاحطلب و اصولگرا، با ایمان و بی ایمان نمی شناسد بلکه انتقامش را از نوع بشر میگیرد، بشری که میتواند در ذات خویش فرشته خوی باشد و آبادگر یا دیوصفت و ویرانگر. کروناویروس هم یکی از عواقب بدعملی بشر است که گریبان همه را گرفته و باید برای گذر از گردنه آن هزینه داد. امیدواریم این هزینه جان انسانها نباشد.
نویسنده: سیدجمال هادیان طبائی زواره
منبع: روزنامۀ ایران
کرونا انتقام طبیعت از انسان
مطالب بیشتر
-
لذتِ کتاببازی1 ماه پیش
نگاهی به کتاب «خطابههای برندگان جایزۀ نوبل ادبیات» ترجمۀ رضا رضایی
-
پیرامونِ ادبیات کلاسیک1 ماه پیش
از «حکیم عمر خیام» چه میدانیم؟
-
درسهای دوستداشتنی1 ماه پیش
چگونه از «دادگاه بیستوچهار ساعتی ذهن» و «محکومیتهای مداوم» رها بشویم؟
-
موسیقی بی کلام1 ماه پیش
من فکر میکنم هرگز نبوده قلب من اینگونه گرم و سرخ…
-
لذتِ کتاببازی4 هفته پیش
«دیروز خیلی دیره» نوشتۀ شهلا حائری: شفای نهفته در بازیابی خاطرات
-
شاعران ایران3 هفته پیش
دربارۀ بیژن الهی…
-
موسیقی بی کلام2 هفته پیش
و تو را به سان روزی بزرگ آواز میخوانم…
-
معرفی کتاب4 هفته پیش
گفتوگو با فروغ، شاملو، سهراب، اخوانثالث و…