زندگی رازآمیز درختان نوشتۀ وول لِبِن

در ایران باستان درختان چنار، نخل و سرو ارزش خاصی داشتند. درخت چنار هم به خاطر سایه‌گستری و سرسبزی و هم از این جهت که هرساله پوست می‌اندازد و به گمان مردم تازه و جوان می‌شود، ارزش بسیاری در فرهنگ ایران‌زمین داشته است. اهمیت دادن به درخت، پس از پذیرش دین اسلام از سوی ایرانیان نیز ادامه یافته، چراکه دین اسلام با گسترش الگوهای شایسته زندگی، همواره مردم را به کارهای نیک ازجمله درختکاری پند می‌دهد.

درختان، ریه‌های طبیعی کره زمین هستند که نقش مهمی در تأمین اکسیژن مورد نیاز برای ادامه حیات ایفا می‌کنند. اما فواید درختان تنها به تأمین اکسیژن و جذب دی‌اکسید کربن و کاربردهای مختلف در ملزومات زندگی امروزی، محدود نمی‌شود. درختان علاوه بر اثرات مثبت بر روح و روان انسان، بر سلامت آن‌ها نیز تأثیرگذارند. مطالعات نشان می‌دهد که زندگی در مکان‌های سبز و پُر درخت، می‌تواند خطر بیماری قلبی را کاهش دهد. این تنها یکی از فواید شگفت‌انگیز درختان بر سلامت روح و جسم انسان است.

کتاب «زندگی رازآمیز درختان» به قلم وول لِبِن؛ جنگلبان آلمانی تألیف شده است. این کتاب در سال‌‌های 2015 و 2016 میلادی در آلمان به‌عنوان پرفروش‌ترین کتاب معرفی و به 25 زبان ازجمله ایتالیایی، فرانسوی، انگلیسی، اسپانیایی، چینی و کره‌ای ترجمه شده است.

این اثر در سال جاری با ترجمه سوزان گویری از سوی انتشارات فرهنگ معاصر چاپ و به بازار نشر عرضه شد. یگانگی درختان با یکدیگر، رفاه اجتماعی در جنگل، کدام گونه از درختان شانس رسیدن به کهنسالی را پیدا می‌کنند؟ پیامد روی‌گردانی از مقررات جنگل، انتقال حیرت‌انگیز آب از ریشه به سوی تاج درختان، درختان ویژه، جنگل دستگاه تهویه مطبوع، چرخه آب در جنگل، معماری جانداران جنگل، درختان گذر زمان را احساس می‌کنند، مهاجران از راه رسیده و رها از هیاهوی شهر به سوی جنگل، برخی از سرفصل‌های جذاب این کتاب هستند.

«درست از بیست سال پیش به این‌سو، بر آن بودم با یاریِ دست‌اندرکاران محیط زیست، روش‌هایی را برای پایدار ماندن جنگل‌ها به‌کار گیرم؛ ازجمله به‌روز کردن شیوه‌های کهن زیستی، دفن اموات و نگهداری گونه‌های کمیاب گیاهی. در گفت‌وگو و تبادل‌نظر با بسیاری از کارشناسان این زمینه، مدام نگرشم نسبت به درختان دگرگون و تصحیح می‌شد. چنانچه متوجه شدم که حتی درختان خمیده‌ای که از هر سو رشد کرده‌اند و پیش‌تر آن‌ها را چندان درخور اعتنا و مراقبت نمی‌‌دیدم، با شیفتگی گردشگران کارآزموده جنگل روبه‌رو هستند. از این‌رو آموختم که نباید تنها به کاربرد درختان نگریست، بلکه لازم است به موارد دیگری نیز چون ریشه‌های دگرگون شده، شکل‌‌های ناآشنا و پوشش سبز لطیفی که بر پوسته ضخیم آن‌ها روییده است، توجه بیشتری نمود. عشق به طبیعت که مرا از شش‌سالگی به خود مجذوب کرده بود، یکباره شدت گرفت. ناگهان رازورمزهای فراوانی را کشف کردم، به‌گونه‌ای که توانایی وصف آن‌ را در خود نمی‌دیدم.»

شاخه‌هایی که با شتاب هرچه تمام‌تر خشک می‌شوند

درختان فقط هوا را پالایش نمی‌کنند…