به وقتِ شنیدنِ شعر
آیه‌های زمینی با صدای فروغ
آیه‌های زمینی با صدای فروغ
آیه‌های زمینی
آنگاه
خورشید سرد شد
و برکت از زمین‌ها رفت
و سبزه‌ها به صحراها خشکیدند
و ماهیان به دریاها خشکیدند
و خاک مردگانش را
زان پس به خود نپذیرفت
شب در تمام پنجره‌های پریده رنگ
مانند یک تصور مشکوک
پیوسته در تراکم و طغیان بود
و راهها ادامهٔ خود را
در تیرگی رها کردند
دیگر کسی به عشق نیندیشید
دیگر کسی به فتح نیندیشید
و هیچکس
دیگر به هیچ‌چیز نیندیشید
در غارهای تنهائی
بیهودگی به دنیا آمد
خون بوی بنگ و افیون میداد
زنهای باردار
نوزادهای بی‌سر زائیدند
و گاهواره‌ها از شرم
به گورها پناه آوردند
چه روزگار تلخ و سیاهی
نان، نیروی شگفت رسالت را
مغلوب کرده بود
پیغمبران گرسنه و مفلوک
از وعده‌گاههای الهی گریختند
و بره‌های گمشده
دیگر صدای هی‌هی چوپانی را
در بهت دشتها نشنیدند
در دیدگان آینه‌ها گوئی
حرکات و رنگها و تصاویر
وارونه منعکس می‌گشت
و بر فراز سر دلقکان پست
و چهرۀ وقیح فواحش
یک هالۀ مقدس نورانی
مانند چتر مشتعلی می‌سوخت
مرداب‌های الکل
با آن بخارهای گس مسموم
انبوه بی‌تحرک روشنفکران را
به ژرفنای خویش کشیدند
و موشهای موذی
اوراق زرنگار کتب را
در گنجه‌های کهنه جویدند
خورشید مرده بود
خورشید مرده بود و فردا
در ذهن کودکان
مفهوم گنگ گمشده‌ای داشت
آنها غرابت این لفظ کهنه را
در مشق‌های خود
با لکهٔ درشت سیاهی
تصویر می‌نمودند
مردم،
گروه ساقط مردم
دلمرده و تکیده و مبهوت
در زیر بار شوم جسدهاشان
از غربتی به غربت دیگر می‌رفتند
و میل دردناک جنایت
در دستهایشان متورم می‌شد
گاهی جرقه‌ای، جرقهٔ ناچیزی
این اجتماع ساکت بی‌جان را
یکباره از درون متلاشی می‌کرد
آنها به هم هجوم می‌آوردند
مردان گلوی یکدیگر را
با کارد می‌دریدند
و در میان بستری از خون
با دختران نابالغ
همخوابه می‌شدند
آنها غریق وحشت خود بودند
و حس ترسناک گنهکاری
ارواح کور و کودنشان را
مفلوج کرده بود
پیوسته در مراسم اعدام
وقتی طناب دار
چشمان پرتشنج محکومی را
از کاسه با فشار به بیرون می‌ریخت
آنها به خود فرو می‌رفتند
و از تصور شهوتناکی
اعصاب پیر و خسته‌شان تیر می‌کشید
اما همیشه در حواشی میدان‌ها
این جانیان کوچک را میدیدی
که ایستاده‌اند
و خیره گشته‌اند
به ریزش مداوم فواره‌های آب
* *
شاید هنوز هم
در پشت چشم‌های له‌شده، در عمق انجماد
یک چیز نیم زندهٔ مغشوش
بر جای مانده بود
که در تلاش بی‌رمقش می‌خواست
ایمان بیآورد به پاکی آواز آبها
شاید، ولی چه خالی بی‌پایانی
خورشید مرده بود
و هیچکس نمی‌دانست
که نام آن کبوتر غمگین
کز قلبها گریخته، ایمانست
* *
آه، ای صدای زندانی
آیا شکوه یأس تو هرگز
از هیچ سوی این شب منفور
نقبی بسوی نور نخواهد زد؟
آه، ای صدای زندانی
ای آخرین صدای صداها…
آیه‌های زمینی با صدای فروغ
مطالب بیشتر
بریدههایی از نامههای «صادق هدایت» به حسن شهیدنورایی
اشعاری از «عطار نیشابوری» با صدای محمدرضا شجریان
ای کاش عشق را زبانِ سخن بود…
بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید…
دوستت دارم بیآنکه بخواهمت…
پرهام طاهرخانی و «ناطور دشت» نوشتۀ سلینجر
مناظرۀ دیدنی «اسلاوی ژیژک» و «جردن پترسون»
فلسفه‌ای مهربان‌تر از موفقیت!
نگاهی به کتاب «قرن من» نوشتۀ گونتر گراس
بریدهای از کتاب «عشق در دو نگاه»؛ نرگس انتخابی
-
نویسندگان/ مترجمانِ ایران1 ماه پیشخاطراتی از دکتر عبدالحسین زرین‌کوب
-
هر 3 روز یک کتاب1 ماه پیشویلیام فاکنر و پاسخ به این سؤال: نويسنده چگونه رُمان‌نويس جدّی می‌شود؟
-
کودک و نوجوان2 هفته پیشپرهام طاهرخانی و «ناطور دشت» نوشتۀ سلینجر
-
تحلیل شعر1 ماه پیشپروین، شاعر عشق‌گریز
-
موسیقی بی کلام1 ماه پیشپس به نام زندگی، هرگز مگو هرگز…
-
گفت‌وگو3 هفته پیشمناظرۀ دیدنی «اسلاوی ژیژک» و «جردن پترسون»
-
درس‌های دوست‌داشتنی3 هفته پیشفلسفهای مهربان‌تر از موفقیت!
-
تحلیل داستان و نمایش‌نامه3 هفته پیشنگاهی به کتاب «قرن من» نوشتۀ گونتر گراس