تحلیل داستان و نمایش‌نامه

تحلیل داستان کوتاه شهری چون بهشت

تحلیل داستان کوتاه شهری چون بهشت

«شهری چون بهشت» داستان کوتاهی از یک مجموعه داستان با همین عنوان به قلم سیمین دانشور است. در این مقاله سعی نگارندگان براین امر استوار است که با بهره جستن از نظریه های بزرگان ساختارگرا و روایت شناسی چون ولادیمیرپروپ [1]، تزوتان تودورف [2] ، ژرار ژنت [3] و نورتراپ فرای[4] که بر بعد روایی متون ادبی متمرکز است، با رویکرد نقد ساختارگرایانه به تجزیه وتحلیل این داستان کوتاه بپردازد. بنابراین در این راستا به بررسی پیشگویه[5] ، عناصر پیرامتنی [6]، پسین گویه[7]، و پیرنگ[8] آن می پردازیم.

هم چنین از شگردهایی که نویسنده از آن بهره جسته تا در خواننده شوق خواندن و ادامه ی داستان را زنده سازد سخن به میان می آوریم و از حوزه ی واژگانی و معانی برای نیل به درونمایه های اصلی داستان با توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی آن و نیز تصویر زن در جامعه که نویسنده در ذهن خواننده متبادر می سازد، بهره می جوییم.

زن در حکم راوی یا شنونده ی داستان، آرزوهای شیرین و حقوق اجتماعی خود را که در زندگی واقعی از آن محروم است و نیز مشکلات اجتماعی و فرهنگی که با آن همواره دست به گریبان بوده و هست با توسل به داستان پردازی در شخصیت قهرمان های زن قصه متجلی می سازد.

مقدمه

ساختارگرایان اعتقاد دارند که ادبیات از ساز و کارهای بخش ذهن انسان است که به بی‌نظمی معنا می‌بخشد. از این رو می‌توان گفت توازی نسبتاً محکمی بین ادبیات به عنوان یک حوزۀ مطالعاتی و ساختارگرایی به عنوان روشی برای تحلیل وجود دارد. در واقع ساختارگرایان به معنای یک متن واحد علاقه‌ای ندارند، بلکه می‌خواهند بدانند که چگونه یک متن معنای خود را ارائه می‌دهد. (نک تایسن، 1387، صص 354-355) آن‌ها برای کار خود بر بُعد روایی متون ادبی متمرکز می‌شوند چون به عقیدۀ آن‌ها، حتی بیشتر آثار نمایشی و بخش چشمگیری از اشعار، با وجود اینکه در قالب روایت دسته‌بندی نمی‌شوند، دارای بعد روایی هستند زیرا که نوعی از داستان را نقل می‌کنند.

دانلود مقاله

مطالب بیشتر