نگاهی به کتاب«شعر معاصر ژاپن»

کتاب «شعر معاصر ژاپن» گردآوری و ترجمه هاشم رجب‌زاده منتشر شد. در بخشی از مقدمه کتاب می‌خوانیم: شعر امروز ژاپن در سال‌های پایان قرن نوزده بنیاد گرفت. ژاپن در این سال‌ها درگیر نخستین رویارویی‌های خود با تمدن جدید غرب بود. پس از قرن‌ها گوشه‌گیری و تنیدن در یک فرهنگ بسته اما بارآور بنیادهای اجتماعی متعالی و سرشار، ژاپنی‌های هوشمند و کنجکاو که شیفته یافتن و کاربردن اندیشه‌ها و شیوه‌های نو بودند خود را با دنیای غیرشرقی و شگفت ماشین و نیروی نظامی و چشمه علوم و تفکر پویای غربی روبه‌رو دیدند. با روی کار آمدن مِیجی (Meiji، امپراتور ژاپن در سال‌های ۱۸۶۷ تا ۱۹۱۲) که عصر او دوره تجدد ژاپن نام گرفته است، شیوه‌ها و اندیشه‌های باخترزمین در زمینه‌های تجربی و نظری به‌دقت آزموده شد. در میان کتاب‌هایی که در این دوره ترجمه شده، گردآورده‌هایی است که سروده‌های شاعران اروپا و امریکا؛ و این سرآغازِ جریان تازه‌ای شد همسو با رویدادهایی که همزمان در غرب می‌گذشت.

شیوه‌های نوِ شاعری در ژاپن -چنان‌که در باختر زمین- بازتابی بود در برابر خمودگی شعر قدیم ژاپن که در چارچوب‌های قراردادی بسته مانده بود. شیوه شاعری از کیفیت کلام جدا نمی‌تواند بود. زبان‌ ژاپنی در مقایسه با زبان‌های هند و اروپایی کمتر تناسب شاعرانه دارد. در شعر ژاپنی وزن و قافیه -چنان‌که شعر فارسی در خود سرشته دارد- در میان نیست. از آن‌جا که زبان ژاپنی فقط پنج صوت یا حرف صدایی دارد، آوردن متوالی آن‌ها یکنواختی خسته‌کننده‌ای خواهد ساخت. اما در زبان شعری ژاپنی نوعی تکیه‌ آهنگین به کلام است.

در نمونه شعری که در پشت جلد کتاب آمده، می‌خوانیم:

از همان روز که چشم به جهان گشودم

فقط یک چیز یاد گرفتم:

پُل ساختن در جهان، تا می‌توانم، و هرچه بیشتر بهتر

در روشنایی صبح

پلی بر فاصله کوتاه میان دو ساختمان می‌زنم

پلی می‌سازم که قلب‌ها را به‌ هم پیوند دهد،

قلب مردمی را که بی‌هدف شتابان از کنار هم می‌گذرند.

اما دست هیچ‌یک از آن‌ها نمی‌تواند فاصله قلب‌ها را

که از همه بریده‌اند، پُر کند. (کوئیچی کی‌هارا)

این کتاب در ۲۵۵ صفحه با شمارگان ۳۳۰ نسخه و بهای ۲۶۰ هزار تومان در انتشارات مروارید راهی بازار کتاب شده است.

منبع: isna