با ما همراه باشید

مصاحبه‌های مؤثر

به مناسبت «روز جهانی زن» آشنایی با دکتر «روح‌انگیز کراچی» و گفتگویی دربارۀ «پروین اعتصامی»

به مناسبت «روز جهانی زن» آشنایی با دکتر «روح‌انگیز کراچی» و گفتگویی دربارۀ «پروین اعتصامی»

دکتر روح انگیز کراچی

مشخصات فردی

نام روح انگیز
نام خانوادگی کراچی
سال تولد 1333
مرتبه علمی استاد پایه 30
پست الکترونیک r_karachi@yahoo.com
Karachi@ihcs.ac.ir
rohangizkarachi@gmail.com
آشنایی با زبان های: فارسی، انگلیسی، کمی عربی، کمی اردو
مدارک تحصیلی
  • 1365- دکتری ادبیات فارسی
  • 1360- کارشناسی ارشد
  • 1355- کارشناسی
تخصص
  • تاریخ شعر زنان، تصحیح نسخه خطی، شعر معاصر

تصحیح و تالیف کتاب های منتشر شده

  • اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه. تهران: دانشگاه الزهرا، چاپ اول 1374، چاپ دوم 1381
  • کتاب شناسی توصیفی پروین اعتصامی. تهران: اداره ارشاد اسلامی تهران، 1376
  • فروغ یاغی مغموم. تهران: راهیان اندیشه، 1376
  • دیدارهای دور (پژوهشی در ادبیات سفرنامه ای) تهران: چاپار، 1381
  • بانو گشسب نامه (تصحیح، مقدمه) تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1382، چاپ دوم 1393
  • پروین اعتصامی. همراه با کتابشناسی توصیفی. شیراز: داستان سرا، 1383
  • فروغ فرخ زاد. همراه با کتابشناسی. شیراز: داستان سرا، 1383
  • عالمتاج قائم مقامی. (ژاله) و هفت بررسی. شیراز: داستان سرا، 1383
  • ظفر نامه.قسم احکامیه. صفاریان، سامانیان، غزنویان، غوریان، دیلمیان. اثر حمدالله مستوفی.تصحیح و توضیح. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی .1387. جلد 4
  • هشت رساله در بیان احوال زنان، از 1000 تا 1313 هجری قمری. تحقیق و تصحیح. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 1390
  • فارسی فیروزآبادی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی . 1390
  • فرهنگ واژه نمای اشعار فروغ فرخزاد. تهران: انتشارات چاپار. 1390
  • دیوان حیران دنبلی . تصحیح نسخه خطی. تهران : انتشارات چاپار .1393 .
  • خشونت مشفقانه . روایتی از مردسالاری دوران ناصری .تصحیح .تحقیق. تهران: نشر تاریخ . 1394 .
  • تاریخ شعر زنان .از آغاز تا سدۀ هشتم هجری قمری . تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی .1394.
آثار هنری
  • باکابوس های زن (مجموعه شعر) تهران: مرغ آمین. 1377
  • چشم های لوچ زمین (مجموعه شعر) تهران: نگاه سبز، 1380

مقالات علمی پژوهشی

  • چگونگی تأثیر جنسیت بر ادبیات. فصلنامه علمی ، پژوهشی  زن در فرهنگ و هنر. دانشگاه تهران. دوره 7 ش،2 ، تابستان  1394، ص 223-241 .
  • نقش عامل جنسیت در گزینش نوع شعر حماسی و غنایی . کهن نامه ادب پارسی. تابستان 1393 . سال 5 شماره 2. ص 161-180 .
  • در شناخت شعر حیران دنبلی و شعر او . زبان و ادبیات فارسی. نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز .سال 67. بهار و تابستان 93. شماره مسلسل 229. ص111-135.
  • شهر آشوب مهستی، پناهگاه امن اعتراض. پژوهشنامه ادب غنایی. دانشگاه سیستان . س13بهار و تابستان 94،ش24، ص233-248.
  • تأملی بر جایگاه زن در اندیشۀ مولوی از منظر جامعه شناسی ادبیات. جامعه پژوهی فرهنگی. س 5، زمستان 1393، ش3، ص97-114.
  • بررسی ریشه شناختی واژه هایی از گویش فیروزآبادی.زبان پژوهی دانشگاه الزهرا.س7، ش16، پاییز 1394 ، ص81-99.
  • نخستین زن مدیحه سرا کیست؟ پژوهشنامه زنان. علمی پژوهشی. پژوهشگاه علوم انسانی. س 3. ش 1. بهار و تابستان 1391، ص 143-157 .
  • بررسی دلایل اجتماعی تشتت روایات درباره پادشاهی همای چهرزاد. جستارهای ادبی دانشگاه فردوسی مشهد. تابستان 1391، س45، ش (2) 177.ص 85-101.
  • نقش شاعر ملی هند ساروجینی نایدو در شکل گیری هویت زن در دوره معاصر. فصلنامه مطالعات شبه قاره. علمی پژوهشی دانشگاه زاهدان، پاییز 1390، س 3. ش 8. ص 35-46.
  • شاعران زن در سفینه تبریز. کهن نامه ادب پارسی . علمی پژوهشی. پژوهشگاه علوم انسانی . پاییز و زمستان 1390. س 2، ش 3 ،ص 89-96.
  • نویسنده تأدیب النسوان کیست ؟ تاریخ ادبیات مجله علمی پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی.پاییز و زمستان 1390. شماره 3/65 . تابستان 1389، ص 199-208
  • تحلیل و بررسی علل تشابه چند نسخه خطی. فصلنامه عملی پژوهشی دانش. مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان. تابستان 1391، ش 109، اسفند 1391.ص 2-27
  • پویشی در گشتنامه ها. مجله دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه تهران. بهار 1382، دوره 53، ش 165، ص 185-196
  • بانو گشسب، پهلوان بانوی حماسه های ایران. پژوهشنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی. بهار 1381، ش 33، ص 179-189
  • سرگشته در گستره بدایت تا نهایت (خیام) پژوهشنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی بهار. 1380.ش 29، ص 81-94
  • پروین نوآوری روی نهان کرده. یادمان پروین، دانشگاه علامه طباطبایی، 1376، ص 91-97
  • واژه ای ایهام آمیز در شاهنامه. فرهنگ. پژوهشگاه علوم انسانی. 1372 .ش 14، ص 37-53
  • سیر آسمانی اقبال در ادبیات شرق و غرب. اقبالیات (شماره فارسی) مجله اقبال آکادمی پاکستان. 1371/ 1993. ش 9، ص 98-109
  • اردشیر خره به روایت شاهنامه. مجله فرهنگ. پاییز 1369، ش 7، ص 311-320
  • دیدگاه های اجتماعی و مذهبی نظامی گنجه ای (ترجمه از انگلیسی به فارسی).مجله فرهنگ. 1371، ش 10، ص 431-437
  • موسیقی درونی در مثنوی اسرار و رموز اقبال. اقبالیات (شماره فارسی). مجله اقبال آکادمی پاکستان. ش 13، 2002/2003، ص 81-87

مقالات علمی ترویجی

  • زن بی نام ادبیات، شاعر بنام سلجوقی. مجموعه مقالات اولین همایش بین المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره سلجوقیان. به کوشش اسماعیل حسن زاده، نیره دلیر، صفورا برومند. تهران: انجمن ایرانی تاریخ. 1393. 2 ج. ج2، ص 905-910
  • توصیف فعل در فارسی فیرزوآبادی. فصلنامه ادبیات و زبان های محلی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج. بهار 1391. س2، ش1، ص 99-124.
  • بانو گشسب ایزدی اساطیری یا پهلوانی حماسی. رنج و گنج. مجموعه مقالات. تهران : پژوهشگاه علوم انسانی. 1392. ص 367-374 .
  • زبان فارسی معشوق هزار ساله اقبال. مجموعه مقالات کنگره بین المللی اقبال لاهوری. مشهد: دانشگاه فردوسی، 1391 .ص 255-262
  • قائم مقامی، عالمتاج. دایره المعارف زن ایرانی. تهران: بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی. 1382. ج 2 .ص739.
  • بانو گشسپ. دایره المعارف زن ایرانی. تهران: بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی. 1382. جلد 1 صفحه 173-174
  • عالمتاج قائم مقامی، دانشنامه زبان و ادب فارسی، تهران: انتشارات فرهنگستان. 1391، ج 4، 542-543
  • بانوگشسپ نامه. دایره المعارف زن ایرانی. تهران: بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی. 1382 . جلد 1 صفحه 174-176
  • پروین اعتصامی. دانشنامه زبان و ادب فارسی. فرهنگستان زبان و ادب فارسی. تهران. 1386 .جلد 2. صفحه 126-128
  • سفرنامه نویسی. دانشنامه زبان و ادب فارسی. فرهنگستان زبان و ادب فارسی. تهران. 1388. جلد 3. صفحه 693-694
  • سیاحت نامه ابراهیم بیگ. دانشنامه زبان و ادب فارسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. 1391. جلد 4. ص43-45.
  • همای فردوسی و شاهنامه سرایی. همایش بین المللی هزاره شاهنامه فردوسی. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. 1390. ص 677-683
  • بانو گشسپ در شاهنامه، رها از بند پهلوانی. شاهنامه پژوهی. با نظارت دکتر محمد رضا راشد محصل. مشهد: آهنگ قلم. 1390. دفتر سوم. ص 221-232
  • پروین شاعر گفت و گو ، مبارزه و اندرز. اختر چرخ ادب. نبراس الادب. گزیده مقالات فارسی و عربی. همایش نکو داشت پروین اعتصامی. همایش قطر. به کوشش محمد مهدی احمدی. تهران : انتشارات بین المللی الهدی. 1388. ص 167 -172.
  • مشروطه و زنان شاعر. همایش بزرگداشت یکصدمین سال نهضت مشروطیت در ایران. 1385/5/14. در سایت موسسه تاریخ معاصر چاپ شده و در مجله رودکی س 1. (15 دی 1385 ) ش 9. ص 46-51.
  • فروغ و دگردیسی زبان و اندیشه. کسی که مثل هیچ کس نیست. گردآوری پوران فرخزاد و محمد قاسم زاده. تهران: کاروان: 1380. ص 241-248
  • پروین اعتصامی از دیدگاه روان شناسی. مجله قند پارسی . دهلی نو. تابستان 1380. ش 15، ص 217-237
  • نیما، نماد آزردگی، یادنامه نیمایوشیج. تهران: سازمان یونسکو، 1378، ص 401-414
  • فیروزآباد، دیاری فراموش شده در آیینۀ غبار گرفتۀ حماسه و تاریخ. مجله طلایه، دانشگاه آزاد اسلامی فیروزآباد، 1373، ش 3، ص 7-14.
  • women in the work of alishir Navayi(Majalisunnafais).Tashkent State Institute of oriental studies . no 1-2 , 2003 . pp 53,56 , 41-43
  • The role of women poets in the Persian poetry.saba.no1.1999.pp.88-94

کنفرانس های داخلی و خارجی

چکیده مقالات
  • بازنگاری های متفاوت از متنی مردپسند. کنفرانس ادبیات و نوشتار قاجاریه. بامبرگ. آلمان 30 -31 می 2014 .(9-10 خرداد 93)                     .Different Rewritings of a Patriarchal Text.fourteenth IQSA conference.Germany. Bamberg. 30-31may 2014 .
  • تأملی بر بُن مایۀ شعرهای حیران دنُبُلی، چکیده مقالات همایش زن در تاریخ آذربایجان. مرند و جلفا شهریور 1393. ص 72
  • نگاهی به زنان مثنوی از دیدگاه جامعه شناسی ادبیات. چکیده مقالات همایش بین المللی پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی. 13 و 14 اسفند 1392. دانشگاه هرمزگان. ص 271 .
  • دغدغه زن معاصر و بازتاب آن در شعر امروز زنان. سمینار بین المللی زن در جهان اسلام یکصد سال اخیر . تهران .27 و 28 آذز 92 ، ص 87 .
  • زن بی نام ادبیات، شاعر بنام سلجوقی. همایش بین المللی فرهنگ و تمدن ایران در دوره سلجوقیان .تهران 1391. ص 58-59.
  • صدای زنان شاعر در ادبیات ایران. سمینار بین المللی زن در تاریخ اسلام از قرن 7 تا 13 تهران 25 آذر 1388. ص 48 ، 51 ،52 .
  • زن ایرانی سردرگم در میان تعلیمات تربیتی. سمینار بین المللی زن در تاریخ اسلام در قرن 19 و 20. تهران: 30 آذر 1390 . ص 66
  • پروین اندیشه نگاری غمگین. خلاصه مقالات و اشعار برگزیده یادواره اختر چرخ ادب .تهران. 27 و 28 آبان 1376، ص 75 .
  • دگرسانی بانو گشسپ از جهان اسطوره تا پهنۀ حماسه. مقالات سمینار بین المللی زن در ادوار مختلف تاریخ ایران. تهران. زمستان 1381.ص 33-34.
ویرایش
  • زبان و ادبیات فارسی در عهد سلاطین بهمنی هند. وزارت امور خارجه،دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی 8/3/ 1372
  • جلبک شناسی . تهران : دانشگاه الزهرا. 1377
نشریات ادواری
  • بغضی شکفته در شعر (به یاد سیمین بهبهانی). زنان امروز. س1، شهریور 93، ش 4 ، ص 3.
  • غزل زنانۀ امروز (به یاد سیمین بهبهانی). نگاه نو. س 23، ش 102، تابستان 93، ص 233 .
  • ذهنیت اخلاقی و فرهنگ اندرزی (پروین اعتصامی). زنان. بهمن 1383، ش 117، ص 62-65.
  • بیان جنون آمیز زنانگی (فروغ فرخزاد). زنان. اسفند 1382، ش 107، ص 74-79.
  • فرخی، آفریننده ادبیات خشونت و مقاومت. ماهنامه ادبی پروین. تیر و مرداد 1381. ش 5-6، ص 6.
  • فاطمه خاتون نیروی نفوذی در دستگاه مغول. زنان. 1373. ش 19، ص 44-46 .
  • لزوم بهره گیری بیشتر از کلمات اصیل فارسی. روزنامه اطلاعات، 8 فروردین 1372. ش 19870، ص6 .
  • کتاب شناسی پروین اعتصامی. ادبستان. فروردین 1372. ش 40، ص 36-38.
  • زنان شاعر در هند. ادبستان. 1371، ش 30، ص 90 – 91 .
  • سهم شاعران زن در شعر فارسی. کتاب صبح. زیرنظر لاهوتی. ش 4، تابستان و پاییز 1368، ص 25 – 36 .
  • سفر به دیار انزوا. (فیروزآباد فارس) ادبستان، ش 28، 1371، ص 68- 69.
  • همانندی فکری هدایت و فروغ. آینه اندیشه. 1371. ش 10، ص 26-28 .
  • جغرافیای تاریخی فیروزآباد. ایران شناسی، 1371، ش 6-8، ص 11 – 13و23 .
  • فروغ از دیدگاه روانشناختی. چیستا، 1375، ش 4-5، ص 302-307
  • نگاهی به اندیشۀ اجتماعی پروین اعتصامی. روزنامه اطلاعات. 10 آذر 1376، ش 21217، ص 6 .
اجرا و همکاری در طرح‌های پژوهشی
  • مجری طرح ابوالقاسم رادفر. طرح گروهی. فرهنگ دانشوران از 1366 تا 1370. جلد اول: زنان مشهور ایران و اسلام. گروهی تمام شده. در مرحلۀ چاپ.
  • مجری طرح ابوالقاسم رادفر. طرح گروهی. فرهنگ دانشوران از 1370 تا 1376. جلد دوم: فرهنگ تاریخ نویسان، جغرافیدانان، سفرنامه نویسان. گروهی. تمام شده در مرحلۀ چاپ.
  • مجری طرح روح انگیز کراچی. طرح انفرادی. تصحیح بانوگشسب از 1376 تا 1377 نامه. انفرادی . تمام شده -چاپ شده.
  • مجری طرح روح انگیز کراچی. انفرادی. تصحیح جهانگیرنامه. توقف طرح به سبب چاپ کتاب توسط مصحح دیگر. انفرادی. تاریخ 1378.
  • مجری طرح روح انگیز کراچی. تصحیح ظفرنامه حمدالله مستوفی. قسم احکامیه. آغاز تاریخ ایران. جلد 4 . از 1379 تا 1383. تمام شده . چاپ شده .
  • مجری طرح روح انگیز کراچی. انفرادی. هشت رساله در بیان احوال زنان از سال 1000 تا 1313 . از 1384 تا 1387. تمام شده .چاپ شده .
  • مجری طرح روح انگیز کراچی. انفرادی. زنان شاعر در تاریخ ادب فارسی تا سدۀ هشتم هجری (تاریخ شعر زنان) .انفرادی. جلد اول. بخش اول از 1388 تا 1392 تمام شده . در انتظار چاپ .
  • مجری طرح . روح انگیز کراچی. انفرادی. زنان شاعر در تاریخ ادب فارسی. سدۀ هشتم هجری. جلد دوم . از 1393/3/28. در دست اجرا
عضویت
  • عضو هیأت مولفان فرهنگ دانشوران. از 1366-1376
  • عضو هیات علمی یادواره اختر چرخ ادب.  1376
  • مشاور و مولف دایره المعارف زن ایرانی. 1382
  • همکاری علمی با دانشنامه ادب فارسی . فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی
  • عضو هیات علمی دومین و سومین سمینار بین المللی زن در جهان اسلام و همایش بین المللی زن در تاریخ صد ساله ایران. انجمن زنان پژوهشگر تاریخ. از 1388 تا 1392
  • عضو هیات تحریریه مجله علمی پژوهشی ادبیات پارسی معاصر. از سال 1390
  • عضو هیات تحریریه مجله علمی پژوهشی کهن نامه ادب پارسی. از سال 1389
کنگره و سخنرانی
  • کنگره بزرگداشت پروین اعتصامی. وزارت ارشاد اسلامی. رشت. فروردین 1367. ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • کنگره بین المللی بزرگداشت علامه محمد اقبال لاهوری. لاهور پاکستان. 1368. ارائه مقاله
  • اولین کنگره بنیاد فارس شناسی. شیراز. ارائه مقاله .
  • کنگره بین المللی هزارمین سال سرایش شاهنامه . تهران .1369 . ارائه مقاله
  • کنگره بین المللی بزگداشت صدمین سال تولد نیما یوشیج. یونسکو تهران . 1375 . ارائه مقاله
  • کنگره بین المللی ششصدمین سال درگذشت لغت شناس بزرگ مجدالدین فیروزآبادی. شیراز. شهریور 1378 . ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • یادواره اختر چرخ ادب. اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران. 1376 . ارائه مقاله و سخنرانی
  • کنگره بین المللی اقبال لاهوری. وزارت امور خارجه. تهران. 1379. ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • کنگره بین المللی بزرگداشت نهصدمین سالگرد وفات حکیم عمر خیام نیشابوری. یونسکو. نیشابور. 1379/2/27. ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • سمینار بین المللی نکوداشت پروین اعتصامی. قطر. دانشگاه قطر و سفارت جمهوری اسلامی ایران. دوحه. 15 و 16 آوریل 2007. ارائه مقاله
  • سمینار بین المللی زن در جهان اسلام از قرن 13 تا 19 م. انجمن زنان پژوهشگر تاریخ. تهران . 25 آذر 1388 . ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • همایش آغاز هزاره دوم شاهنامه. قطب علمی فردوسی شناسی دانشگاه فردوسی. مشهد . 26و27 اردیبهشت 1390. ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • سمینار بین المللی زن در جهان اسلام در قرن 19 و 20. انجمن زنان پژوهشگر تاریخ. تهران. 30 آذر 1390. ارائه مقاله و ایراد سخنرانی
  • سخنرانی در پژوهشگاه با عنوان “جایگاه زن در جامعه ایران بر اساس ادبیات تعلیمی” 28 آذر 1390. تهران.
  • کنگره بین المللی اقبال لاهوری. مشهد . دانشگاه فردوسی. فروردین – اردیبهشت 1391. ارائه مقاله و سخنرانی
  • کنفرانس ادبیات و نوشتار قاجاریه. بامبرگ. آلمان 30-31 می 2014 (9-10 خرداد 93). ارائه مقاله و سخنرانی
  • همایش زن در تاریخ آذربایجان. مرند و جلفا. شهریور 1393. ارائه مقاله و سخنرانی
  • همایش نسخه های خطی. پاریس . 20 آبان 93. ارائه مقاله
  • پانزدهمین کنفرانس بین المللی قاجاریه . هلند. ماستریخت . 2015.

 

مصاحبه‌ای کوتاه با روح‌انگیز کراچی

«کتاب شناسی توصیفی پروین اعتصامی» و کتاب «پروین اعتصامی» ۲ عنوان از کتاب های روح انگیز کراچی است که در سال های ۷۶ و ۸۳ به ترتیب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و انتشارات داستان سرا چاپ و منتشر شده است.

روح انگیز کراچی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دارای دکترای ادبیات فارسی است و در کارنامه اش بیش از ۱۰ عنوان کتاب در حوزه تحقیق و پژوهش چون «اندیشه نگاران زن در شعر مشروطه» و «بانوگشسب نامه» و «دیدارهای دور» (پژوهشی در ادبیات سفرنامه ای) و… دیده می شود.

به مناسبت یکصدمین سال تولد رخشنده اعتصامی مشهور و متخلص به پروین اعتصامی (تبریز ۱۲۸۵ – تهران ۱۳۲۰) با دکتر کراچی پژوهشگر عرصه ادبیات به گفت وگو نشسته‌ایم.

    خانم کراچی، چرا و چگونه ۲ عنوان کتاب تحقیقی درباره پروین اعتصامی نوشته و منتشر کرده اید؟    | پایان نامه دوره دکترای من درباره زنان شاعر از دوران مشروطه تا انقلاب اسلامی و بخشی از آن نیز مربوط به پروین اعتصامی است که در این مقطع تاریخی زندگی می کرد. از سال ۶۴ که درباره پروین تحقیق کردم علاقه ام به او و آثارش بیشتر شد. چون او را زنی بسیار پیشرو دیدم. پروین فقط یک شاعر معمولی نیست. بلکه ذخیره ارزشمندی در فرهنگ ایران محسوب می شود. نباید منتظر ماند که یک ایران‌شناس و مورخ غربی پروین را کشف و تحسین کند و بعد از آن ما به خود ببالیم و با آنها همگام شویم.

     جایگاه پروین را در میان زنان شاعر چگونه ارزیابی می کنید؟

| همان طور که می دانید پروین همزمان با مشروطه به دنیا آمد و حدود ۳۵ سال عمر کرد. سال های جوانی اش مصادف بود با حکومت رضاخان میرپنج. در این مقطع ۲۰ ساله یعنی از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ شمسی که پروین فوت می کند، ۱۰ شاعر زن شعر می گفتند و شهرتی داشتند. البته این آمار فقط مربوط به تهران است و در این زمینه مرجعی که از شاعران زن شهرستانی نام برده باشد یا وجود ندارد یا من نمی شناسم. با توجه به این که پروین در مقام مقایسه با هیچ یک از زنان شاعر چه همزمان با خودش و چه پیش از آن در یک سطح نبود. وی از جمله هنرمندانی بود که نقش حساس اجتماعی خودش را درک کرد. دیوان شعر او گذشته از ارزش های زیبایی شناختی و شاعرانه، کارنامه دوران بسیار سختی از تاریخ ایران و تصویری از موقعیت زن ایرانی است که در نگاه اول به چشم نمی آید.

     در یکصدمین سالروز تولد پروین، فکر می کنید به اندازه کافی به او پرداخته ایم؟ آیا توانسته ایم جایگاه او را آن گونه که هست در ادبیات فارسی تبیین کنیم؟
| در طول این ۶۵ سال که جامعه ادبی ایران، یکی از خردگراترین و تواناترین شاعران زن را از دست داده، حدود ۲۵ عنوان کتاب درباره اش تألیف شده، بیش از ۳۰ پایان نامه تحصیلی دانشگاهی نوشته شده (که این آمار نیز به دلیل نبودن مرجعی مطمئن، چندان دقیق نیست) و نزدیک به ۲۶۰ مقاله در کتاب ها و نشریات به شکل مستقل درباره پروین به چاپ رسیده است. نماآهنگی ضعیف از مزاری ساختگی و چند فیلم شبه مستند درباره او ساخته شد. اینها محصول همه ارج‌گذاری های ما به یکی از زنان برجسته و فرهنگی کشور است.

آیا سزاوار است که در یکصدمین سال تولد پروین، این کارنامه را ارائه کنیم؟ یا این قدر بی سر وصدا از کنار نخبگان فرهنگی بگذریم؟ حق پروین در ادبیات فارسی آیا همین قدر است؟ آیا از خود پرسیده ایم در طول تاریخ ادبیات فارسی چند شاعر مانند پروین داریم؟ پروین را باید از منظرهای گوناگون و به روایت های مختلف ببینیم. پروین شاعری پیشرو بود با نگاهی تیزبین که در زمانه ترس و اضطراب به شیوه ای تمثیلی مؤثرترین انتقادها را از حاکمان وقت در شعرش بیان کرد. ۲۱۰ قطعه شعر او گنجینه ای ارزشمند از جهان بینی، اندیشه، تخیل و خرد زنانه است که در نوع خود بی نظیر است.

(روزنامۀ ایران)

گزیدۀ اشعار این شاعر و پژوهشگر ارزشمند حوزۀ زنان از سوی نشر مروارید چاپ شده و هم‌اکنون موجود است.

گزینه اشعار روح انگیز کراچی

مطالب مرتبط

  1. یادداشت دکتر شفیعی کدکنی: معجزۀ پروین اعتصامی
  2. بررسی سه شعر پروین اعتصامی بر اساس عناصر ارسطویی کشف و دگرگونی
برای افزودن دیدگاه کلیک کنید

یک پاسخ بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برترین‌ها