نقد و بررسی کتاب

مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده

مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده

«کافه کاتارسیس» به نقل از «مگ‌ایران» گزارش جلسۀ نقد کتاب «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» سرودۀ غلامرضا بروسان:

در این مراسم که در محل انتشارات مروارید برگزار و با شعرخوانی بروسان آغاز شد، علی عبداللهی مجموعه شعر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» را جزو مجموعه های شعر خوبی دانست که در این سال ها منتشر شده است. این شاعر و مترجم که اجرای برنامه را هم بر عهده داشت، در ادامه متذکر شد:

«شاعرانگی سرشار و سادگی زبان که هرگز به سهل انگاری منجر نمی شود، از ویژگی های این مجموعه شعر است. در عین حال، درگیر بازی های رایج و اتفاق افتاده در فضای شعر دهه ۷۰ نیست و از این نظر، شعری با زبان سالم و صمیمی است؛ اما ماندن در این فضا و نپرداختن به زبان و فرم در دراز مدت می تواند محل آسیب شعر بروسان هم باشد. این که شاعر فقط بخواهد با رویکردی نوستالژیک و دامن زدن به رمانتیسم، کارش را پیش ببرد، طبیعی است که در دراز مدت جواب نمی دهد و ممکن است نخبگان شعر را از این نوع شعر دور کند.»

مهرنوش قربانعلی هم در توضیحاتی گفت: در مجموعه شعر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» ایستایی دیده نمی شود. شاعرانی در فضای ادبیات همین سال ها بوده اند که استمراری در کارشان نبوده؛ اما برعکس، بروسان در کارش پشتکار و تداوم دارد. این شاعر و منتقد خاطرنشان کرد:

«در مجموعه شعر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است»، اتکای شاعر حول محور تصاویر است و به اعتقاد من، هوش ورزی های شاعر در زمینه تصاویر جای تامل دارد؛ تصاویری که ایجاد می کند، در عین این که با تجربه های مخاطب مانوس است، از ویژگی آشنایی زدایی نیز برخوردار است.»

همچنین حسن همایون با اشاره به مرثیه سرایی در سنت ادبیات فارسی، گفت: «مرثیه سرایی در سنت سترگ ادبیات فارسی پیشینه و عقبه پرهیبتی دارد.»

مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده

یاسین نمکچیان نیز با ذکر خاطره ای از برگزیده شدن «یک بسته سیگار در تبعید» بروسان در جایزه شعر خبرنگاران، «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» را مجموعه شعری خواندنی و ارزشمند توصیف کرد و با گریزی اجمالی به شعر شاعران دهه ۷۰ تاکید کرد:

«ساده نویسی در این سال ها مسیر خودش را از بین افراطی‌گری های که در دهه گذشته رخ داد، پیدا کرد و من معتقدم شعر ساده این روزها محصول تلاش شاعرانی است که در اواسط دهه هفتاد کتاب هایشان را منتشر و مسیر شعر ایران را متحول کردند. این شاعر و خبرنگار حوزه ادبیات از ایجاز و کشف و شهود های شاعرانه و رک بودن به عنوان ویژگی های برجسته مجموعه شعر «مرثیه برای درختی که به پهلو افتاده است» یاد و با ابراز نگرانی برای شاعر این مجموعه گفت: من شعر بروسان را به خاطر ایجاز، کشف و شهود و رک بودن بسیار دوست دارم، اما می ترسم همان اتفاقی که برای سیدعلی صالحی افتاد و به تکرار رسید، برای بروسان هم بیفتد. به همین خاطر، امیدوارم او به تحول در کتاب های شعر بعدی اش فکر کند.»

نظر غلامرضا بروسان دربارۀ ساده‌نویسی:

«از نظر من، چیزی به عنوان ساده‌نویسی در شعر وجود ندارد؛ شعر یا خوب است یا بد. این‌که انشا بگوییم و آن را به اسم ساده‌نویسی بیاوریم، خوب نیست. این امر به اشعاری که سهل و ممتنع هستند، ضربه می‌زند. این‌که برخی در پشت این نام، کار خود را جا می‌زنند، یک چیز است؛ اما شعر ما از به اصطلاح شاعران و به اصطلاح منتقدان ضربه می‌خورد که معرفی غلط آن‌ها از ادبیات به روزنامه‌ها و مردم، به ادبیات آسیب زده است.»

(منبع: khabaronline)

مطالب بیشتر

  1. سروده‌هایی از غلامرضا بروسان
  2. اشعاری از غلامرضا بروسان و الهام اسلامی
  3. دلایل فراگیر شدن شبیه‌نویسی در شعر
  4. شعر ایران در دورۀ پساجنگ
مدیریت

فریادی شو تا باران وگرنه مُرداران... احمد شاملو

Recent Posts

من فکر می‌کنم هرگز نبوده قلب من این‌گونه گرم و سرخ…

من فکر می‌کنم هرگز نبوده قلب من این‌گونه گرم و سرخ...

23 ساعت ago

نگاهی به کتاب «خطابه‌های برندگان جایزۀ نوبل ادبیات» ترجمۀ رضا رضایی

نگاهی به کتاب «خطابه‌های برندگان جایزۀ نوبل ادبیات» ترجمۀ رضا رضایی آیدا گلنسایی: بزرگ‌ترین شاعران…

4 روز ago

شبیه به مجتبی مینوی!

شبیه به مجتبی مینوی! مرتضی هاشمی‌پور محمد دهقانی، نویسنده و منتقد ادبی را از پویندگان…

5 روز ago

نگاهی به آثار نقاش بلژیکی: «جیمز انسور»

نگاهی به آثار نقاش بلژیکی: «جیمز انسور» «جیمز سیدنی ادوارد»‌ که با نام «جیمز انسور»‌…

1 هفته ago

جمله‌هایی به یادماندنی از نغمه ثمینی

جمله‌هایی به یادماندنی از نغمه ثمینی «لباس جایی است که فرهنگ‌ها برای حضور فیزیکی بدن‌ها…

1 هفته ago

«صید ماهی بزرگ» نوشتۀ دیوید لینچ: روایتِ شیرجه به آب‌هایِ اعماق

«صید ماهی بزرگ» نوشتۀ دیوید لینچ: روایت شیرجه به آب‌هایِ اعماق آیدا گلنسایی: در کتاب…

2 هفته ago