«مرگ یزدگرد» را می‌توان بهترین اثر تاریخ نمایش‌نامه‌نویسی ایران از نظر فرم و استانداردهای نمایش‌نامه‌نویسی دانست.
امیر نجفی با بیان این مطلب عنوان کرد: نمایشنامه «مرگ یزدگرد» علاوه بر اینکه بسیار ایرانی است و علت آن را می‌توان در استناد به حوادث تاریخی و بومی و دغدغه های ایرانی جویا شد، از نظر فرم و استانداردهای نمایش‌نامه‌نویسی جهان بهترین اثر تاریخ نمایش‌نامه‌نویسی ایران است.
این مدرس تئاتر تصریح کرد: بهرام بیضایی مرگ یزدگرد را نوشت تا به جای آن که یک تحلیل و نقد تاریخی ارائه دهد این تحلیل را در قالب نمایشنامه بریزد و این‌گونه نظر خود را ارائه دهد.
وی ادامه داد: البته علاقه بهرام بیضایی به حوادث تاریخی به طور کلی در آثارش مشهود است.
این کارگردان تئاتر در مورد موضوع داستان مرگ یزدگرد اظهار کرد: این داستان از یک روایت تاریخی گرفته‌شده است. آخرین پادشاه ساسانی به دست یک آسیابان که از آسیب دیدگان سلطنت است، کشته میشود که البته در این میان کشمکش‌ها و اوج و فرودهایی رخ می‌دهد که دست مایه نوشتن داستان میشود. وی افزود: این داستان از بسط و گسترش دادن این روایت تاریخی تشکیل شده است.
این مدرس تئاتر درباره علت جذابیت این اثر گفت:
نوع روایت این نمایشنامه به صورت به صورت بازی در بازی است به این معنا که شخصیت‌ها نقش یکدیگر را میگیرند، گاهی آسیابان نقش دخترش را میگیرد، گاهی دختر نقش آسیابان را و بقیه اشخاص نیز به همین شکل. وی ادامه داد: به طور کلی افراد در قسمت‌هایی از داستان به جای یکدیگر صحبت می‌کنند.
این نویسنده تئاتر خاطر نشان کرد: اگر اوج داستان را بالارفتن کشمکش‌ها و به وجود آمدن بزرگترین سوال داستان در نظر بگیریم می‌توانیم این اوج را لحظهای شاهد باشیم که شک در دل خواننده می‌افتد که آسیابان همان یزدگرد است و آن که کشته شده همان آسیابان است.
وی در مورد اثرگذاری نمایش‌نامه‌ها در زنده نگهداشتن تاریخ، خاطرنشان کرد: ممکن است نمایشی که در یک صحنه اجرا میشود جمعیت خیلی زیادی را به عنوان مخاطب به دست نیاورد اما عمق تاثیرش زیاد است و قطعا باعث به یادآوری، تحلیل و ماندگاری تاریخ خواهد شد.
نجفی همچنین ادامه داد: شاید بتوان گفت کمتر نویسندهای تاریخ خودمان را با زبان نمایشنامه یا حتی فیلمنامه به این زیبایی که بهرام بیضایی در آثارش آورده به عرصه ظهور کشانده‌است.
وی درباره وضعیت آثار تاریخی در تئاتر، سینما و تلویزیون گفت: کمتر اثری در نمایش‌نامه‌ها به قدرت آثار تاریخی بهرام بیضایی می‌رسد اما در دنیای فیلم و سریال نیز، آثار تاریخی خیلی ضعیف شده است و شدت آن نیز در چند سال اخیر افزایش پیدا کرده است.
این کارگردان تئاتر ادامه داد: علت این معضل را می‌توان عدم استفاده از اشخاص متخصص در این زمینه دانست.
وی در مورد واقعیت تاریخی این داستان عنوان کرد: یزدگرد یک پادشاه ساسانی است که زمانی که مسلمانان به ایرانی‌ها حمله می کنند برای اینکه نمی‌خواهد مجبور به همکاری با مسلمانان شود، در یکی از حملهها از سپاهش فرار می‌کند؛ اما در نهایت به دست یک آسیابان کشته میشود.
منبع: khorasan.isna